HISTORIA WOJSK RAKIETOWYCH I ARTYLERII
ŚLĄSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO
Lata 1948 – 1953

W ciągu 1948 roku w jednostkach artylerii miała miejsce reorganizacja oraz częściowa zmiana uzbrojenia. Rozkazem DOW-IV Nr 0209 z dnia 29.06.1948r. w m. STRACHÓW sformowano 14 BAC. W skład brygady po przeformowaniu weszły 26, 28 i 29 dac.
Rozkazem organizacyjnym DOW-IV Nr 026 z dnia 7.10.48 r., 76 mm armaty pułkowe /”pułkowuszki”/ w plut. artylerii batalionowej zamieniono na armaty 76 mm Zis-3 wz. 43 r. Środki ciągu konne zamieniono na środki mechaniczne. Zmian tych dokonano w 7, 10 i 11 DP.
W 1949 r. obowiązki Inspektora Artylerii OW-IV objął płk TREJGIS, szefem sztabu został płk KRĘCIOCH Marian, pomocnikiem szefa sztabu był mjr GAŁĄZKA Zenon, natomiast gen. dyw. BEWZIUK został powołany na Głównego Inspektora Artylerii WP.
W drugiej połowie 1949 r. w skład artylerii okręgu wchodziły następujące jednostki:
2 KPiech – 6 pal mp. KROTOSZYN, 18 dappanc mp. OSTRÓW Wlkp., 22 pal SULECHÓW, 6 dappanc mp. SULECHÓW;
2 KPanc – 9 pal mp. STRZEGOM, 8 RWNSArt. mp. STRZEGOM, 33 pal mp. ŻARY, 17 pa mp. ŻARY; 92 pappanc, 11 RWNSArt. mp. ŻARY;
12 BAC /62 pac, 68 pah, 70 pah/ mp. GNIEZNO;
14 BAC /26 dac, 28 dac, 29 dac/
jednostki art. plot.
Centr. Poligon Art. – BIEDRUSKO;
Okręgowy Poligon Art. – STRACHÓW;
Centralny Poligon Art. – WĘDRZYN.
W wyniku przeprowadzonej inspekcji jednostek artyleryjskich przez Główny Inspektorat Artylerii oddziały art. OW-IV w skali artylerii WP uzyskały następujące miejsca:
70 pah – 1 miejsce;
22 pal – 1 miejsce;
29 dac – 3 miejsce.
W sprawozdaniu Zarządu Politycznego DOW-IV do GZP z dnia 25.09.1949 r. czytamy: „W inspekcji jesiennej następujące jednostki art. uzyskały najlepsze oceny: 22 pal, 12 BAC. Ocenę niedostateczną uzyskała 14 BAC”.
W okresie lat 1948, 49 i 50 w związku ze wzrostem liczebności wojska, szereg jednostek art. OW zmienia miejsce postoju, następuje dalsza reorganizacja jednostek.
Rozkazem DOW-IV z dnia 14 marca 1949 r. zostaje powołana komisja do przyjęcia jednostek OW-III Poznań W skład komisji z Inspektoratu Art. OW weszli: płk TREJGIS Edward, ppłk POPŁAWSKI, ppłk NOWIKOW, kpt. OLSZTYŃSKI, kpt. PŁOTEK.
W 1949 roku wprowadza się organizację korpusów. Rozkaz DOW-IV Nr 0207 z dnia 6.4.1949 r. nakazywał: „Z dniem 1 maja 1949 r. wprowadzić w życie etat Nr 2/83 Dow. Korpusu Piechoty w Poznaniu i etat Nr 5/40 Dow. Korpusu Pancernego we Wrocławiu.”. Podczas rozformowania Okręgu Wojskowego Poznań w skład art. OW IV weszły jednostki artylerii 2 KPiech.
W 1950 r. przeformowano i zmieniono dyslokację jednostek 2 KPiech, w tym jednostek artylerii:
6 pal z KROTOSZYNA przeniesiono do m, KĘSZYCA;
18 dappanc z m. OSTRÓW Wlkp. przeniesiono do m. KROSNO n/ODRĄ;
22 pal z 5 DP przekazano do 4 DP;
6 pappanc z m. SULECHÓW przeniesiono do m. WĘDRZYN.
Do 1951 r. nastąpił w jednostkach poważny wzrost obsady młodej wychowanej przez partię kadry oficerskiej, Poprzez organizację kursów doskonalących oficerów artylerii nastąpił wzrost umiejętności w dowodzeniu i kierowaniu procesem szkolenia art.-specjalnego. Ten wzrost poziomu umiejętności ilości kadry oficerskiej artylerii w poważnym stopniu ułatwił rozwiązanie trudnego problemu reorganizacji i wzrostu liczebności jednostek artylerii w 1951 r.
W ciągu roku 1951 zostały sformowane następujące samodzielne i wchodzące w skład związków taktycznych oddziały i pododdziały artylerii:

• rozkazem organizacyjnym DOW-IV Kr 00484 /MON/ Nr 0045 z dnia 17 maja 1951 roku sformowano w m. OSTRÓW Wlkp. 14 samodzielny pułk moździerzy /Nr JW 2526/;
• rozkazem org. DOW-IV Nr 00471 z dnia 7.8.51 r., na podstawie rozkazu MON Nr 045 sformowano 23 BAPpanc w m. KALISZ w składzie:
  110 pappanc mp. KALISZ,
  156 pappanc mp. PLESZEW,
  144 pappanc mp. JAROCIN;
• rozkazem DOW-IV Nr 00473 z dnia 7.8.51 r, na podstawie rozkazu org. MON Nr 0045 sformowano w m. ZGORZELEC 27 DP. W ramach dywizji sformowano 114 pal w mp. ZGORZELEC, 52 dappanc mp. ZGORZELEC i 17 daplot mp. ZGORZELEC;
• rozkazem DOW-IV Nr 0470 z dnia 7.8.51 r. w m. TORZYM LUBUSKI sformowano 19 DZ. W skład dywizji weszły nowo sformowane jednostki art.: 113 pah mp. GUBIN, 18 pcz mp. GUBIN, 12 dar mp. GUBIN, 3 daplot mp. GUBIN;
• rozkazem org. DOW IV Nr 00520 z dnia 25.08.51 r. sformowano w m. GŁOGÓW 112 pac jako JW 5575;
• rozkazem org. Kr 549 z dnia 17.8.51 r. sformowano na bazie rozformowanego sztabu parp /z OW 1/ sztab 28 BAPpanc w m. GNIEZNO. 28 BAPpanc podporządkowano 91 i 92 pappanc, sformowano z nadwyżek 91 i 92 pappanc – 93 pappanc w m. GNIEZNO o stanie osobowym 308 żołnierzy i włączono do 28 BAPpanc;
• rozkazem org. Nr 00606 z dnia 22.09.51 r. przeformowano w 2 KPiech – 22 i 6 pal na etat 2/121 o stanie 833 wojskowych, 18 i 6 dappanc na etat 2/122 o stanie wojskowych 221;
• rozkazem org. Nr 00624 z dnia 31.09.51 r. przeformowano w 2 KZmech na pełny etat 12 i 17 pm, sformowano 10 dar w m. ŻARY /11 DZ/ i 8 dar w m. STRZEGOM /10 DZ/.

Pomimo wielkiej pracy organizacyjnej i związanych z tym trudności tok szkolenia jednostek odbywa się normalnie. Jednostki artylerii systematycznie w okresie zimowym wyjeżdżają na obozy ćwiczebne na okres 3 tygodni. Latem cała artyleria ćwiczyła na obozach letnich przez okres 4-5 miesięcy.
Poziom wyszkolenia kadry i jednostek artylerii systematycznie rósł.
Jednostki artylerii i kadra oficerska biorą udział w akcji pomocy dla rolnictwa. Szczególnie w okresie żniw i wykopków. W ciągu 1951 i 52 roku w akcji tej brały udział następujące jednostki art.: 112 pac, 14 BAC, 39 pah, 122 pal, 22 pal, 119 pal, 91 pappanc, 144 pappanc.
W 1951 roku na dowódcą Artylerii Okręgu zostaje powołany płk BORUCH. Szefem Sztabu ppłk KRĘCIOCH.
W ciągu roku 1952-53 Dowódcą Okręgu był gen. dyw. BEWZIUK. Zgodnie z rozkazem Nr 0142 z dnia 18.12.1953 r. przekazał obowiązki Dowódcy Art. Okręgu – gen. bryg. ŁASZKO Eugeniuszowi.
W okresie 1953 roku skład dowództwa art. okręgu był następujący:
Dowódca Art. OW-IV – gen. dyw. BEWZIUK;
Szef Sztabu – ppłk PERSKI;
Szef Wydz. Wyszk. – mjr NOWAKOWSKI;
Szef Wydz. Oper. – ppłk GAŁĄZKA Zenon;
Zca Dcy Art. d/s pl. – ppłk ROZWADOWSKI;
st. pom. Szefa Wydz. Oper. – mjr SOKOŁOWSKI;
– // – – mjr JANKOWSKI;
– // – – mjr FURMAN;
st. pom. Szefa Wydz. Szkol.- kpt. MAJKA;
– // – – kpt. KORCZYC.

W 1953 r. rozkazem org. Nr 0065 nastąpiło podporządkowanie przyjętych jednostek z Okręgu Wojskowego Kraków. W skład DOW-IV przyjęto 11 KA. W skład 11 KA wchodziły następujące jednostki artylerii: 2 DP – 120 pac, darp, 37 pal i 11 dappanc, 7 DP – 38 pal i 10 dappanc; 29 DP – 23 pal i 40 dappanc.